درمان گرفتگي بيني | احتقان بيني | سينوزيت | مخاط بيني

تورم مخاط بینی به دو دسته حساسیتی و غیر حساسیتی طبقه بندی می شود. عفونت های ویروسی از دلایل ایجاد تورم غیر حساسیتی هستند، که منجر به آلوده شدن راه های هوایی نیز می شوند. اما نوع حساسیتی، در پی پاسخ سیستم ایمنی بدن به یک محرک محیطی، مانند گرد و خاک، درخت، حیوان وغیره ایجاد می شود.

علائم تورم مخاط بینی:

خارش بینی، سقف دهان، گلو و چشم ها
عطسه
گرفتگی بینی
آبریزش بینی
حلقه های سیاه زیر چشم
سرفه
خستگی زیاد

علل تورم مخاط بینی

سرما خوردگی و حساسیت ها از دلایل اصلی تورم مخاط بینی هستند. تورم مخاط بینی، با آبریزش بینی و احساس خفگی، در زمان سرماخوردگی و حساسیت های فصلی، همراه می باشد.

راه تشخیص و درمان تورم مخاط بینی

تشخیص تورم مخاط بینی، بر اساس نشانه ها انجام می شود. انواع مختلف درمان تورم مخاط بینی، به روش های گوناگونی، مانند تجویز آنتی بیوتیک ها، آنتی هسیتامین ها، جراحی، و تزریق مواد ضد حساسیت زا صورت می گیرد. پزشک متخصص با انجام آزمایش خون و معاینات پوستی، التهاب مخاط بینی را تشخیص می دهد. استفاده از قطره چشم و اسپری بینی جهت از بین بردن علائم تورم بینی، در کوتاه مدت، تجویز می شوند، اما استفاده طولانی مدت از این دارو ها، مجاز نمی باشد.

انواع سینوزیت

سینوزیت حاد:

سینوزیت به معنی التهاب و تورم مخاط سینوس ‌هاست که ممکن است منشاء عفونی یا آلرژیک داشته باشد. در مبتلایان به آلرژی، مخاط بینی و سینوس ها متورم شده و در نتیجه آلرژی باعث انسداد مجاری مرتبط کننده سینو‌س ها به بینی می‌شود.

از طرف دیگر آلرژی باعث افزایش میزان ترشحات بینی و سینوس‌ها می‎شود و با وجود دو عامل فوق سینوزیت حاد با منشا آلرژی حاصل می‌شود. در زمینه سینوزیت عفونی قضیه از این هم ساده تر است. یعنی همان‌طور که حلق به‌ دلیل عفونت دچار تورم و ترشح می‌شود، میکروب می‌تواند مخاط بینی و سینوس‌ها را نیز متورم کند.

سینوزیت مزمن:

در مواردی که مجاری مرتبط کننده سینوس به بینی به طور طولانی مدت مسدود شود، سینوزیت مزمن حاصل می‌شود که علامت اصلی آن به شکل ترشحات عفونی مزمن پشت حلق است که معمولا به درمان دارویی جواب نمی‌دهد و برای درمان سینوزیت مزمن ، احتیاج به عمل جراحی است.

درمان جراحی سینوزیت مزمن به دو روش معمولی و روش آندوسکوپیک انجام می‌شود. در روش معمولی محتویات درون سینوس‌ها تخلیه می‌شود و در روش آندوسکوپیک مجاری سینوس به بینی را باز می‌کنیم . در طی دوره نقاهت بعد از جراحی اندوسکوپی سینوس‌ها بسیار مهم است که دستورالعمل مراقبت‌های بعد از درمان را به طور دقیق و کامل رعایت کنید. دو هفته اول بعد از جراحی سینوس، بیشترین اهمیت را در بهبودی بیمار دارد. پس سعی کنید در این مدت به نکات بعد از عمل سینوس توجه کنید تا روند بهبودی شما به خوبی طی شود و بعد از این بتوانید به راحتی نفس بکشید.

سردردهای سینوسی، ناشی از عفونت‌هایی است که در سینوس‌ها ایجاد می‌شود (سینوزیت). در سردرد سینوزیت ممکن است شما در اطراف چشم یا گونه‌ها احساس فشار کنید ، علت درد پیشانی نیز میتواند سینوزیت باشد. شاید در سر خود ضربان و تپش احساس کنید. بسیاری از مردم که از سردردهای سینوسی رنج می‌برند یا علائمی این‌چنینی دارند ممکن است واقعاً به میگرن یا سردردهای تنشی مبتلا شده باشند.

عوامل خطرزای زیر احتمال ابتلای شما به هر یک از انواع سینوزیت را افزایش می‌دهند:

ابتلا به عارضه‌هایی مانند فیبروز کیستیک، ناهنجاری‌های سیستم ایمنی یا برگشت اسید معده
تب یونجه یا سایر بیماری‌های آلرژیک
وجود هرگونه ناهنجاری در حفره بینی
قرارگیری مداوم در معرض آلودگی‌ها

رنگ مخاط به چه معنایی است؟

مخاطهای بدون رنگ

این نوع مخاط نسبتا ضخیم و چسبناک بوده و حالتی شبیه به چسب دارند.
تا زمانی که مخاط بی‌رنگ زیاد در بدن تولید نشود، شما در سلامت کامل هستید و هیچ عفونت و آلودگی در بدنتان وجود ندارد.
در غیر این صورت، اگر مخاط بی‌رنگ به شکل غیرعادی در بینی تولید می‌شود، پس احتمالا به چیزی آلرژی دارید که باید به پزشک مراجعه کنید.

مخاطهای سفید

دلیل اصلی مخاطهای سفید، مصرف بیش از حد لبنیات است.
چربی موجود در محصولات لبنی موجب ضخیم‌تر شدن و چسبناک‌تر شدن مخاط شده که تنفس را هم دشوار می‌کند.
اگر سرما خورده‌اید و یا عفونت سینوسی دارید، کمتر لبنیات مصرف کنید تا راحت‌تر تنفس کنید.
وجود مخاطهای سفید در بینی به تنهایی امر نگران کننده‌ای نیست.

مخاطهای زرد

علت زرد رنگ شدن می‌تواند وجود ویروس یا عفونت سینوسی در بدن باشد.
البته کم رنگ بودن این رنگ به معنای مبارزه بدن با بیماری هایی است که در بینی نیز وجود خواهند داشت.

مخاطهای سبز

رنگ سبز به علت وجود عفونت قارچی یا باکتری بوجود می‌آید.
زمانی که گلبول های سفید در واکنش با آلودگی ها و التهابات از بین می‌روند رنگ دانه سبز رنگی را تولید می‌کنند که در اثر ترکیب این رنگ دانه با مخاط اصلی بینی، مخاطهای سبز رنگی تولید می‌شود که به مرور تیره می‌شوند.

مخاطهای آبی

مخاطهای آبی به ندرت ایجاد میشوند ولی علتش وجود باکتری سودوموناس آئروژینوازا می باشد.

مخاطهای قهوه ای

علت رنگ قهوه‌ای مصرف سیگار است که در صورت مشاهده باید مصرف سیگار را کم و حذف کرد.

مخاطهای سیاه یا خاکستری

مخاطهای سیاه رنگ به علت همجواری با آلودگی‌ها و ذرات غبار و دود است.
بینی از ورود این آلودگی‌ها جلوگیری می‌کند و این آلودگی با مخاط ترکیب شده و مخاط سیاه رنگ یا خاکستری را تولید می‌کنند.

مخاطهای نارنجی یا قرمز متمایل به قهوه‌ای

علت وجود مخاطی با این رنگ به علت وجود خون در بینی است.
اگر یکبار این اتفاق برایتا افتاد جای نگرانی نیست ولی اگر میزان مشاهده زیاد باشد حتما به پزشک مراجعه کنید.

بلغم صبحگاهی

اگر صبح زیاد سرفه می‌کنید و مخاط زیادی از دهانتان خارج می‌شود، احتمالا دچار رفلکس اسید معده شده‌اید. در این صورت حتما به پزشک مراجعه کنید.

مخاط بینی در امتداد مخاط سینوس هاست؛ یعنی اینکه در فاز حاد سرماخوردگی، شما علاوه بر اینکه مبتلا به رینیت می شوید، مخاط سینوس هایتان نیز ملتهب می شود و همین طور شخصی که دچار آلرژی است، در فاز حاد آلرژی، مخاط سینوس هایش هم درگیر می شود؛ یعنی این علایم هم پوشانی دارند و به همین دلیل جدا کردن اینها از هم به صورت دقیق امکان پذیر نیست و پزشک جهت اطمینان از تشخیص درست باید از سینوس ها تصویربرداری کند یا برخی تست های پوستی را انجام دهد.

طبقه بندی رینیت ها بسیار مهم است و تا علت رینیت معلوم نباشد درمان مناسب صورت نمی گیرد. درنتیجه، مشکل اصلی بر جا می ماند و مزمن می شود.

به عنوان نمونه، رینیت آلرژیک از رینیت های شایع محسوب می شود که یکی از علت های آن ژنتیک است. نوع دیگری از رینیت که آلوده کننده های محیطی یا مصرف برخی داروها باعث ایجاد آن می شود نیز وجود دارد که با وجود شایع بودن، خیلی شناخته شده نیست و معمولا برای این بیماران، متاسفانه درمان رینیت آلرژیک در نظر گرفته می شود که خیلی هم موثر نیست یا یکی از عوامل موثر در ایجاد آن که گاهی اوقات شناخته نمی شود، برگشت اسیدمعده است. وقتی که حالت های رینیت به درمان های عمومی ما جواب نمی دهد، باید به برگشت اسیدمعده هم توجه کنیم. به علاوه، در کودکان باید به این نکته توجه کرد که یکی از عوامل بروز رینیت نقص ایمنی است. با اینکه این حالت شایع نیست اما اگر کودکی دچار رینیت های مکرر شود و به درمان های عادی و آنتی بیوتیک های معمول جواب ندهد و همراه با آن عفونت سایر نواحی نیز دیده شود، ممکن است سطح ایمنی اش پایین باشد.

گرفتگی یا احتقان بینی، اگر کوتاه مدت یا موقتی باشد (زیر ۷ تا ۱۰ روز) معمولا شایع ترین علتش، بیماری های ویروسی یا همان سرماخوردگی های معمولی است؛ اما اگر این علایم بیش از ۱۰ روز طول بکشد یا زیاد تکرار شود، نیاز به مراجعه به پزشک دارد.

غذاهایی که بر تولید مخاط تأثیر می گذارند

برخی از غذاها موجب افزایش تولید مخاط می شوند، از جمله این موارد عبارتند از:

گندم یا گلوتن
سویا
قندها
میوه ها و سبزیجات سرشار از کربوهیدراتها
محصولات لبنی

اگر می خواهید از افزایش تولید مخاط جلوگیری کنید، مصرف این غذاها در مقدار زیاد را کاهش دهید.

علت و درمان گرفتگی بینی

انحراف تیغه بینی

تیغه میانی که دو حفره را از هم جدا میکند در قسمت جلو غضروفی و در بالا و عقب استخوانیست. کجی تیغه میانی بینی ممکن است همراه با تغییر شکل یا انحراف ظاهری بینی بیمار باشد. ولی در مواردی فقط کجی در داخل بینی بوده و در شکل خارجی تغییری وجود ندارد. انحراف تیغه بینی اغلب بدنبال ضربه ایجاد میشود. حتی ضربات نه چندان شدید بویژه در دوران رشد میتواند سبب بروز مشکل شود. انحراف بینی بندرت بصورت مادرزادی هم دیده میشود.

رینیت آلرژیک

از علل بسیار شایع گرفتگی بینی بوده و همراه با عطسه، آبریزش، خارش بینی، خارش ته حلق و چشم میباشد. آلرژی میتواند سبب تورم شاخکهای بینی شود. آلرژی ممکن است فصلی یا دایمی باشد. در نوع فصلی آلرژنهای گیاهی مانند گرده ها دخیل هستند. در نوع دایمی آلرژنهایی مانند قارچهای موجود در منزل، حیوانات خانگی مانند سگ و گربه، قطعات بدن سوسک و بویژه موجوداتی ریز بنام مایت نقش دارند. مایت در رختخواب زندگی و از تکه های جدا شده پوست بدن ما تغذیه میکند.

رینیت غیرآلرژیک

علایم آن شبیه رینیت آلرژیک بوده و اغلب بعلت مواد آلوده کننده و محرک موجود در محیط مانند دود سیگار ایجاد میشود.

سینوزیت

سینوزیت ممکن است بصورت حاد یا مزمن سبب ایجاد علایم شود. غیر از گرفتگی، علایم دیگری چون ترشح ته حلق، کاهش بویایی، درد صورت، سردرد، سرفه، بوی بد دهان و گاه پولیپ دیده میشود. گاه سینوزیت، بعلت قارچ ایجاد میشود. درمان این نوع بسیار مشکلتر بوده و نیازمند جراحیست.

پولیپ بینی

بسیاری از بیماران پولیپ را معادل انحراف بینی میدانند، در حالیکه ایندو ربطی بهم ندارند. پولیپ ناشی از التهاب مزمن مخاط بینی و سینوس بویژه سینوزیت بوده و ممکن است یک یا دوطرفه باشد. در معاینه بصورت توده ای با رنگ صورتی یا قرمز دیده میشود. پولیپ ممکن است همراه سینوزیت مزمن، سینوزیت قارچی آلرژیک، آسم و یا انواعی از بیماریهای نقص ایمنی در بچه ها دیده شود.

تنگی دریچه بینی

بینی دارای دریچه های خارجی و داخلیست که جریان هوای داخل بینی را تنظیم میکنند. هنگامیکه با یک انگشت پوست کناره بیرونی بینی را به سمت خارج میکشید، بعلت بازتر شدن دریچه، احساس تنفس بهتری خواهید داشت.

بزرگی آدنویید یا لوزه سوم

مهمترین علت گرفتگی بینی در کودکان بوده و همراه با تنفس دهانی و خرخر در بچه هاست.

تورم شاخکهای بینی

وظیفه شاخکها گرم و مرطوب کردن هوای تنفسی است. این شاخکها ممکن است بعلل مختلف مانند آلرژی متورم شده و راه تنفسی بینی را ببندند.

آبسه و هماتوم تیغه بینی

بدنبال ضربه بینی و بطور ناگهانی موجب گرفتگی بینی همراه با درد میشود. این ضایعه نیازمند درمان اورژانس میباشد. در غیر اینصورت خطر از بین رفتن تیغه بینی و حتی عفونت پرده مغز یا مننژیت وجود دارد.

چسبندگی یا سینشیا در بینی

بدنبال ضربه یا جراحی ممکن است چسبندگی مخاط بینی ایجاد و موجب گرفتگی شود.

تومورها

بصورت تدریجی و پیشرونده موجب گرفتگی میشوند که در اوایل یکطرفه است. گاهی همراه ترشحات خونیست. در مراحل پیشرفته موجب تغییر شکل بینی، صورت و یا بیرون زدگی یا جابجا شدن چشم میشود.

داروها

برخی داروها میتوانند موجب تورم مخاط بینی و گرفتگی شوند. مهمترین نمونه، بعضی قطره های بینی هستند که متاسفانه اغلب بدون نسخه در داروخانه ها قابل تهیه هستند. مانند : نفازولین، فنیل افرین، اکسی متازولین و نامهای تجاری دیگر.

مصرف این داروها در بینی بیش از چهار روز توصیه نمیشود.درمان گرفتگی بینی به سرعت و یا درمان سریع و فوری گرفتگی بینی بهتر است از راههای خانگی و روش های طبیعی باشد که قبلا استفاده شده و تاثیر آن ها ثابت گردیده است. هرچند استفاده از دارو ها و قطره های بینی تاثیراتی دارند اما مزیت درمان های خانگی و سنتی، کم عوارض بودن و حتی گاهی بی عارضه بودن آنهاست.

یکی از اشتباهاتی که مردم اغلب در این مواقع انجام می دهند، دائما فین کردن یا بالا کشیدن مخاط بینی است این کار مشکل گرفتگی بینی را تشدید می کند چون مخاطی که از این طریق به بینی می رود می تواند موجب بروز عفونت شود.

برای رفع گرفتگی بینی چه کنیم؟

مصرف محلول آب و نمک مثل همیشه توصیهٔ اول است به این صورت که به صورت قطره و اسپری بینی استفاده شود که این روش نه تنها بی خطر بوده بلکه اثر پذیری بالایی نیز دارد.

مصرف نوشیدنی های گرم و یا حمام آب گرم در برطرف کردن گرفتگی بینی معجزه می کنند.

پیاز برای از بین بردن احتقان بینی بسیار مفید است. برای این کار کافی است یک قاچ پیاز را بریده و آن را بو بکشید. پیاز مثل یک کاتالیزور برای پاکسازی بینی عمل می کند. کافی است یک تکه پیاز بریده شده را پنج دقیقه بو بکشید تا بینی شما تمیز شود.

همچنین می توانید سرتان را در بالای یک کاسه پر از آب جوش قرار دهید و یک حوله روی سرتان بیندازید تا بخار در محوطه جمع شود. آب را تا آنجایی که امکان دارد می توانید گرم کنید.

دستگاه بخور نیز ایدهٔ بدی نخواهد بود. فقط باید آنرا مرتباً تمیز کنید. این قبیل دستگاه ها اگر به صورت مکرر تمیز نشوند، قارچ و کپک ایجاد می کنند.

غذاهای ادویه دار بخورید. خوردن غذاهای تند و ادویه دار مثل غذاهای فلفلی مجاری بینی را پاک می کند. برخی ادویه ها مثل فلفل حاوی ترکیب شیمیایی موسوم به کاسپایسین هستند که برای برطرف کردن گرفتگی مجاری بینی بسیار موثر است.

مایعات گرم زیاد بنوشید. چای یا قهوه در این مورد کارایی خوبی دارند. هم چنین بخار حاصل از این نوشیدنی های داغ به کاهش مخاط بینی کمک می کند.

در زمان گرفتگی بینی شکلات نخورید. مواد فشردهٔ قندی، مخصوصاً شکلات، ممکن است تورم غشای بینی را باعث شوند. تا زمانی که بینی گرفته است از این مواد نخورید.

ورزش را فراموش نکنید، اگر احساس گرفتگی بینی در اثر سرماخوردگی بدون تب یا سرفه می کنید، کمی ورزش ملایم مثل پیاده روی آن را رفع می کند. ورزش شما را از ابتلا به سرماخوردگی هم حفظ می کند. تحقیقات نشان داده است که دستگاه ایمنی بدن در طی ورزش و تا چهار ساعت بعد از آن تقویت می شود.

برای درمان سریع گرفتگی بینی چای سبز بنوشید چرا که نوشیدن چای سبز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و گرفتگی سینوس ها به علت آلرژی یا سرماخوردگی را باز می کند.چای سبز حاوی مواد مغذی ضد التهاب مثل ویتامین C و ال تِنین است و همین موجب رفع گرفتگی بینی می شود.همچنین چای سبز حاوی مواد آنتی اکسیدانی است که سیستم ایمنی بدن را تحریک می کنند. تمامی علائم ناشی از سرماخوردگی را برطرف می کند؛ مثل آبریزش بینی، تب و گلودرد.

مصرف غذاهای تند و پرادویه، حساسیت به برخی مواد غذایی همچون بادام زمینی و شیر از جمله حساسیت‌های غذایی هستند که ممکن است با مواجهه با آنها دچار گرفتگی بینی شوید.

سیر یک گیاه قوی با خواص قدرتمند آنتی بیوتیک است که به کنترل تولید بیش از حد مخاط و جلوگیری از عفونت کمک می کند .چهار حبه سیر را ریز کرده و یک قاشق چای خوری کره به مدت یک دقیقه تفت دهید و سپس همراه با شیر گرم دو بار در روز برای چند روز بخورید.روش دیگر جویدن چند حبه سیر چند بار در روز.

زنجبیل یک ضد احتقان , ضد ویروس , ضد باکتری , ضد خلط طبیعی است که به کاهش تولید بیش از حد مخاط و استخراج آن کمک می کند، همچنین سبب رفع احتقان قفسه سینه , خشونت صدا و گلو درد که علائم شایع آبریزش بینی هستند می شود .نوشیدن سه بار در روز چای زنجبیل , برای درست کردن این چای یک فنجان آب را با یک قاشق غذاخوری زنجبیل قطعه قطعه شدن به مدت ده دقیقه بجوشانید و کمی عسل به آن اضافه کنید.روش دیگر جویدن برش زنجبیل خام چند بار در روز.

فشار دادن یک لیمو و استخراج آن سپس مخلوط کردن با یک فنجان آب گرم و اضافه کردن عسل برای طعم آن و نوشیدن این معجون در هنگام صبح با معده خالی به مدت چند روز، همچنین می توانید آب لیمو را به چای سیاه و سبز اضافه کنید.

مواد شیرین غلیظ شده ، به ویژه شکلات می تواند موجب تحریک تورم مخاط بینی شوند . لذا تا زمانی که گرفتگی بینی تان بر طرف نشده است از مصرف چنین موادی بپرهیزید .

حدود ۱۰ درصد از افرادی که از گرفتگی بینی رنج می برند ، نسبت به شیر حساسیت دارند . برای درک این که ایا نسبت به شیر حساسیت دارید یا خیر برای دو هفته محصولات لبنی را از غذای خود حذف کنید و نتیجه را مشاهده کنید .

داروهای صنعتی

آنتی هیستامین‌های خوراکی:

این گروه از داروها معمول‌ترین داروهایی هستند که برای آلرژی استفاده می‌شوند. آنتی هیستامین‌ها فعالیت هیستامین‌ها را که به عنوان مواد شیمیایی در زمان واکنش سیستم ایمنی نسبت به آلرژن ترشح می‌شوند، کاهش می‌دهند.

ترشح هیستامین‌ها منجر به بروز علائم رینیت آلرژیک می‌شوند. البته آنتی هیستامین‌ها تسکین دائمی ایجاد نمی‌کنند و گرفتگی بینی را نیز کاهش نمی‌دهند، بلکه تنها به‌طور موقت علائمی چون عطسه، خارش، ترشحات بینی و کهیرها را تسکین می‌دهند.

آنتی هیستامین‌های استنشاقی:

این دسته از آنتی هیستامین‌ها در قالب اسپری و فاقد استروئید هستند و تا بیش از ۱۲ ساعت به کاهش علائم کمک می‌کنند. مهم‌ترین اسپری مورد استفاده قرار گرفته در این گروه آستلین (آزلاستین) است. این اسپری‌ها در افرادی که به آلرژن‌های فصلی و مواد حساسیت‌زای محیطی واکنش نشان می‌دهند، بسیار مفید است ولی در کنار اینها ممکن است باعث سردرد، احساس تلخی دهان، اضافه وزن، درد عضلانی و سوزش بینی شود.

بیماران کلیوی باید از مقادیر کم این دارو استفاده کنند و در صورتی که قصد حاملگی دارید یا قرار است تحت جراحی قرار گیرید حتما با پزشک درخصوص مصرف این دارو مشورت کنید.

ضد احتقان‌های خوراکی و استنشاقی:

این نوع داروهای ضدحساسیتی، عروق خونی بینی را منقبض کرده و تولید مایعی را که سبب انسداد سینوس‌ها می‌شود، کاهش می‌دهد. دو نوع از ضد احتقان‌ها عبارتند از سودافدرین‌ و فنیل افرین. علاوه بر این دو نوع، نوع سومی هم با عنوان فنیل پروپانولامین وجود دارد که به علت خطر بروز خونریزی مغزی مورد تأیید نیست. این ضد احتقان‌ها برای درمان گرفتگی بینی و حساسیت افراد به گرده و نیز بهبود علائم ویروسی گرفتگی بینی و سینوزیت مؤثرند و مایع عفونی راه‌های هوایی را خشک می‌کند.

معمول‌ترین ضد احتقان‌هایی که در غالب موارد مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:‌ بکلومتازون، فلوتیکازون(فلوناز)، تریامسینولون، مومتازون، بودسونید، آتروهیست پلاس، پروفن و اوکسی متازولین‌ها (مانند افدرین.)

ضد احتقان‌ها با وجود فوایدشان عوارض جانبی هم دارند که مهم‌ترین آنها بی‌خوابی است که درست برخلاف خواب‌آور بودن آنتی هیستامین‌ها عمل می‌کنند. در واقع آنتی هیستامین‌ها و ضد احتقان‌ها عوارض جانبی دارند که ضد هم هستند و بهترین روش مصرف، ترکیب این دو نوع دارو با یکدیگر است که در این صورت اثر داروها مضاعف می‌شود.

از عوارض دیگر ضد احتقان‌ها می‌توان به ناآرامی، مشکل در دفع ادرار، سردرد و افزایش فشار خون اشاره کرد و بهترین زمان مصرف، چندین ساعت پیش از خواب است. استفاده بیش از ۳ روز از این اسپری‌ها باعث عود گرفتگی بینی و حتی تشدید این وضعیت می‌شود.

اسپری‌های غیراستروئیدی بینی:

از نخستین اسپری‌های این گروه می‌توان از سدیم کرومولین (نیزال کروم) نام برد. این اسپری، داروی بی‌خطری است که زنان باردار با خیال راحت می‌توانند از آن استفاده کنند. این دارو علائم آلرژی را کاهش داده و تنها ممکن است باعث تحریک‌پذیری بینی شود. بهتر است چند هفته پیش از شروع فصل آلرژی از آن استفاده کرده و پیش از مصرف، بینی را با محلول نمکی شستشو دهید تا راه‌های هوایی بینی را تمیز کرده و تماس دارو را با مخاط بینی بیشتر کند.

اسپری‌های استروئیدی (کورتیکواستروئیدی) بینی:

این نوع اسپری‌ها به خاطر خنثی کردن علائم گسترده‌ای از آلرژی مانند گرفتگی بینی، ترشحات پشت حلق، خارش و عطسه بسیار مؤثرتر از انواع دیگر هستند.

اسپری‌های استروئیدی التهاب بینی را کاهش داده و راه هوایی را باز می‌کند بنابراین تنفس از راه بینی راحت تر می‌شود. این داروها نیز مانع ترشح هیستامین‌ها می‌گردند و چون براحتی جذب جریان خون نمی‌شوند، نسبت به استروئیدهای خوراکی عوارض جانبی کمتری دارند.

از معروف‌ترین کورتیکواستروئیدها می‌توان به تریمسینولون آستونید، مومتازون، فلوتیکازون(فلوناز)، فلونیزولید، بودنوزید و بکلومتازون اشاره کرد. یکی از عوارض این اسپری‌های استروئیدی بینی ایجاد سوراخ در دیواره بینی، استخوان و غضروف جداکننده سوراخ‌های بینی است. عوارض دیگر هم عبارتند از بالا بردن فشار خون، زخم داخل بینی، آب مروارید، آب سیاه، اضافه وزن، پوکی استخوان، افزایش چربی خون، تغییرات رفتاری، سردرد و بی‌خوابی.